Kuala Lumpur, ngày 25-28/07/2016 – Hội nghị “MFCA – một công cụ đóng góp vào hiệu quả sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường” trong Liên minh hợp tác Á Âu (APEC) đã được tổ chức với sự tham gia của nhiều quốc gia như Malaysia, Nhật Bản, Indonesia, Thái Lan, Phillipines, đảo quốc Fiji… Nội dung chính của hội nghị là giới thiệu MFCA (phân tích dòng chảy chi phí nguyên vật liệu) với các quốc gia thành viên, các khả năng ứng dụng vào hoạt động cắt giảm chi phí và góp phần bảo vệ môi trường, triển khai MFCA trên chuỗi cung ứng.
MFCA là gì?
MFCA (Material Flow Cost Accounting/Analysis) là phương pháp phân tích dựa trên dòng chảy nguyên vật liệu để làm rõ các lãng phí nguyên vật liệu, hệ thống và tiện ích theo góc nhìn tuyệt đối (chỉ có sản phẩm hữu ích – là phần khách hàng chấp nhận trả tiền, và “phi sản phẩm” – tất cả phần ngoài sản phẩm hữu ích đều xem là lãng phí). Đây là một cách tiếp cận mới, khác biệt hoàn toàn và có hiệu quả cao vượt trội so với quản lý bằng định mức đơn thuần.
Viện IMT là đơn vị nghiên cứu và phổ biến MFCA tại Việt Nam từ 2010, và hiện đã thực hiện 11 trường hợp tư vấn về MFCA.
Báo cáo về các case tư vấn MFCA tại Việt Nam
IMT đại diện cho phía Việt Nam đã có phần trình bày chủ đề “Giới thiệu và ứng dụng MFCA – các điển hình tại Việt Nam”. Trong đó, IMT cho biết Viện đã bắt đầu nghiên cứu và gửi người sang Nhật Bản học hỏi về MFCA từ năm 2010. Cho đến nay, IMT đã huấn luyện khoảng 1200 người từ hơn 100 doanh nghiệp về công cụ này, và đã trực tiếp triển khai dịch vụ tư vấn cho 10 trường hợp trong các ngành khác nhau, từ sản xuất dây cáp, đến sản xuất bánh kẹo, thuốc lá, nhựa gia dụng… với phương thức sản xuất từ tự động hoàn toàn đến sử dụng chủ yếu nhân công và đã mang lại những kết quả rất mạnh. Ví dụ trường hợp công ty Bibica khi ứng dụng MFCA vào dây chuyền sản xuất kẹo đã tiết giảm được đến 30% trên số lãng phí nguyên vật liệu và 20% số lượng nhân công. Công cụ này càng được phát huy hiệu quả nhiều hơn khi được kết hợp với Kỹ thuật công nghiệp để phân tích và tìm ra phương án cải tiến chi tiết.
Ứng dụng MFCA như thế nào?
Phần trình bày đã nhận được sự quan tâm của đông đảo thành viên tham dự, trong đó mọi người quan tâm đặc biệt đến cách ứng dụng MFCA cụ thể như: làm thế nào để các chủ doanh nghiệp chấp nhận thực hiện công cụ mới, tiêu chuẩn chọn trưởng dự án là gì, làm sao để hạch toán và phân bổ đúng các chi phí để đưa dữ liệu chính xác vào mô hình.
Trả lời câu hỏi này, ông Lưu Nhật Huy – Giám đốc điều hành IMT cho biết Viện đã đưa MFCA vào Chương trình học bổng tu nghiệp HIDA/AOTS nhắm đến các quản lý cấp cao trong các công ty, thực hiện các buổi workshop dành cho riêng lãnh đạo các doanh nghiệp tại các hội nghề nghiệp như Nhựa, Cao su, Thực phẩm, Cơ khí… và thực hiện các buổi tiếp xúc trực tiếp tại các công ty để đưa ra các ví dụ thành công cụ thể nhằm thuyết phục giới quản lý.
Khi thực hiện dự án, mặc dù tên của công cụ có vẻ thiên về hạch toán kế toán, song bản chất của nó là quản lý chi phí trong sản xuất, do đó cần chọn trưởng dự án là người điều hành sản xuất và có khả năng tác động đến nhiều phòng ban liên quan như kế hoạch, định mức, kế toán, kỹ thuật, quản lý chất lượng… để lập thành một đội dự án đa chức năng. Hơn nữa, khi phân bổ dữ liệu cần đặc biệt kiểm tra kỹ thực sử dụng tại hiện trường (gemba check), thực tế sản xuất so với kế hoạch – đặc biệt trong trường hợp sản xuất liên tục biến động về mặt hàng, các thông tin về nhân công thực sử dụng với các ca làm việc hoặc ngày làm việc khác nhau dẫn đến tiền công theo giờ khác nhau.
MFCA được phát triển sau các công cụ khác trong quản lý sản xuất. Tại các nước phát triển, MFCA giúp nhận ra các lãng phí chưa được tìm thấy theo góc nhìn của các công cụ khác. Tuy nhiên, tại Việt Nam đa số các công ty có máy móc lạc hậu và sử dụng nhiều nhân công. Do đó, nên kết hợp sử dụng MFCA và công cụ khác, nhất là Kỹ thuật công nghiệp để đạt được hiệu quả cao nhất.