Việc triển khai tiêu chuẩn Vệ sinh-Kiểm tra-Bôi trơn-Siết chặt (VKBS) trong Lean Maintenance là một cách duy trì sự ổn định của thiết bị trong suốt vòng đời. Đây là một phần quan trọng của Lean Maintenance, nhằm giảm thiểu lãng phí, tăng năng suất và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
“Trong quá trình thực hiện dự án đánh giá Lean cho một nhà máy nhựa hàng đầu tại Việt Nam, IMT đã phỏng vấn một kỹ thuật viên có hơn 10 năm kinh nghiệm. Anh ấy tiết lộ rằng có những máy móc đã 10 năm chưa được châm nhớt lần nào, và một số máy khác thì châm nhầm loại nhớt, khiến máy hoạt động không đúng công suất. Dù nghe khó tin, nhưng những tình huống này vẫn thường xảy ra.”
1. Vai trò của VKBS trong Lean Maintenance
- Duy trì trạng thái hoạt động tốt của máy móc thiết bị mà không cần dừng máy lâu hoặc tốn kém chi phí sửa chữa lớn.
- Giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn, chuyển từ bảo trì LEAN.
2. Các Nguyên Tắc VKBS
2.1. Loại bỏ lãng phí (Waste Elimination)
- Vệ Sinh (Cleaning): Ngăn ngừa sự tích tụ của bụi bẩn, mảnh vỡ hoặc dầu mỡ, từ đó giảm thiểu hỏng hóc thiết bị và giảm hiệu suất.
- Bôi Trơn (Lubrication): Giảm ma sát và mài mòn, giúp thiết bị hoạt động trơn tru, bền bỉ hơn, và giảm thiểu việc thay thế linh kiện do mài mòn quá mức.
- Kiểm Tra (Inspection): Phát hiện lỗi hoặc hỏng hóc nhỏ từ đầu để xử lý trước khi chúng trở thành sự cố lớn, tiết kiệm chi phí sửa chữa và giảm thời gian dừng máy.
- Siết Chặt (Tightening): Đảm bảo các bộ phận không bị lỏng hoặc hư hại, giảm thiểu việc dừng máy đột ngột do các sự cố này.
2.2. Cải tiến liên tục (Continuous Improvement – Kaizen)
-
Áp dụng Kaizen cho VKBS: Để giảm thiểu lãng phí thời gian và tăng hiệu quả.
-
Phản hồi từ nhân viên: Xem xét phản hồi từ nhân viên để cải thiện quy trình, giảm thời gian thực hiện và nâng cao hiệu quả bảo trì.
2.3. Tối ưu hóa dòng chảy (Flow Optimization)
-
Duy trì dòng chảy liên tục của sản xuất: Đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định, từ đó giúp duy trì dòng chảy sản xuất, tránh gián đoạn và tăng năng suất.
3. Các bước áp dụng tiêu chuẩn VKBS
Bước 1: Chuẩn hóa tiêu chuẩn VKBS
- Lập danh sách chi tiết: Xác định các công việc làm sạch, bôi trơn, kiểm tra và siết chặt cho từng loại máy móc, đảm bảo quy trình được thực hiện đúng.
- Thiết lập biểu mẫu kiểm tra: Theo dõi các hoạt động VKBS đầy đủ và đúng thời gian.
Bước 2: Đào tạo và giám sát thực hiện
- Thực hiện đào tạo nhân viên: Đảm bảo nhân viên hiểu rõ tầm quan trọng của VKBS để ngăn ngừa sự cố thiết bị.
- Giám sát hàng ngày: Quản lý giám sát việc thực hiện VKBS, đánh giá và điều chỉnh khi cần thiết.
Bước 3: Đánh giá và cải tiến tiêu chuẩn VKBS
- Triển khai đánh giá hiệu quả: Xem xét số lượng sự cố giảm, thời gian dừng máy và chi phí bảo trì sau khi áp dụng VKBS.
- Áp dụng Kaizen: Cải tiến quy trình VKBS theo thời gian để tối ưu hóa hoạt động bảo trì.
Sử dụng công nghệ hỗ trợ VKBS
- Cảm biến IoT và công cụ giám sát: Tự động hóa kiểm tra nhiệt độ, rung động, mức dầu bôi trơn để nâng cao hiệu quả bảo trì dự đoán.
- Phần mềm quản lý bảo trì: Theo dõi lịch trình VKBS và nhận thông báo về các công việc bảo trì cần thực hiện.
4. Lợi ích của việc áp dụng VKBS trong Lean Maintenance
- Giảm thiểu downtime: Bảo trì chủ động giúp giảm sự cố đột ngột và thời gian dừng máy không cần thiết.
- Tăng năng suất: Thiết bị hoạt động ổn định, tối ưu hóa hiệu suất sản xuất.
- Giảm chi phí bảo trì: Phát hiện vấn đề sớm, ngăn ngừa hỏng hóc lớn, giảm chi phí sửa chữa và thay thế.
- Cải thiện tuổi thọ thiết bị: Bảo trì cơ bản kéo dài tuổi thọ thiết bị, giảm chi phí đầu tư vào thiết bị mới.
Công ty tư vấn hoặc đào tạo Lean TPM, Lean Maintenance
IMT là một tổ chức tư vấn và đào tạo đã hợp tác với các tổ chức quốc tế như TPA (Thái Lan), IF (Industrial Forum) để chuyển giao các kiến thức và phương pháp triển khai TPM theo chuẩn JIPM của Nhật cho một số đơn vị tại Việt Nam. Khi cần huấn luyện, tư vấn xây dựng hệ thống Lean Maintenance, hãy liên lạc với IMT qua email info@imt.vn hoặc số điện thoại +84 (28) 36 200 600