Trong bối cảnh công nghiệp 4.0, các doanh nghiệp sản xuất đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Áp lực cắt giảm chi phí và tối ưu hóa quy trình sản xuất là những yếu tố quan trọng để duy trì năng lực cạnh tranh. Bên cạnh đó, các vấn đề như lãng phí nguyên liệu, tiêu thụ năng lượng và biến động lao động cũng ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động. Vì vậy, Material Flow Cost Accounting (MFCA) được giới thiệu như một công cụ quản lý. MFCA giúp doanh nghiệp định lượng các tổn thất, từ đó có cơ sở để cải tiến quy trình sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
1. Công nghiệp chế tạo linh kiện quang học: Tận dụng mọi nguyên liệu để gia tăng hiệu quả
Trong ngành công nghiệp chế tạo linh kiện quang học, việc đảm bảo độ chính xác tuyệt đối trong quá trình sản xuất là yếu tố then chốt. Tuy nhiên, quá trình gia công thường tạo ra lượng bùn thải lớn, gây lãng phí nguyên liệu và tăng chi phí xử lý chất thải. Khi áp dụng MFCA, một nhà máy sản xuất lens máy ảnh đã phát hiện ra rằng có hơn 85% nguyên liệu đầu vào bị lãng phí. Đây là một con số đáng báo động, nhưng đồng thời cũng mở ra cơ hội lớn để cải tiến.

Thông qua việc áp dụng MFCA, doanh nghiệp đã thay đổi phương pháp sản xuất từ cắt kính truyền thống sang ép khuôn chính xác hơn. Kết quả đạt được rất ấn tượng: lượng nguyên liệu tiêu hao giảm 85%, năng lượng tiết kiệm 85% và lượng bùn thải giảm đến 92%. Như vậy, MFCA không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí mà còn cải thiện đáng kể điều kiện làm việc, giảm thời gian lao động trong môi trường nhiệt độ cao.
2. Ngành sản xuất cáp quang: Khi mỗi Gram nguyên liệu đều có giá trị quyết định
Trong ngành sản xuất cáp quang, sự chính xác trong từng công đoạn sản xuất là yếu tố sống còn. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp không nhận thức được mức độ tổn thất nguyên liệu trong từng công đoạn, mà những tổn thất này có thể tích lũy thành một khoản chi phí đáng kể.
Sau khi áp dụng MFCA, một công ty sản xuất cáp quang tại Việt Nam đã phát hiện ra rằng 5% lượng đồng và polymer bọc cáp bị lãng phí trong quá trình sản xuất. Nhờ sử dụng MFCA kết hợp với Value Stream Mapping (VSM) và Kaizen, công ty đã xác định được các điểm thất thoát lớn và thực hiện tối ưu hóa quy trình sản xuất. Chỉ sau 20 ngày triển khai, doanh nghiệp đã giảm đáng kể tổn thất nguyên liệu và tiết kiệm hàng triệu đô la mỗi năm.
3. Công nghiệp thuốc lá: Tái định nghĩa hiệu suất đóng gói sản phẩm
Ngành sản xuất thuốc lá tiêu thụ lượng lớn nguyên liệu từ giấy bạc, keo dán đến giấy nhãn. Tuy nhiên, một vấn đề mà nhiều công ty gặp phải là lãng phí trong quá trình cắt sợi thuốc và đóng gói, dẫn đến chi phí vận hành cao.
Một công ty thuốc lá sau khi triển khai MFCA đã phát hiện ra tỷ lệ hao hụt sợi thuốc lá lên tới 8%, một con số ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận. Để giải quyết vấn đề này, công ty đã đầu tư vào công nghệ cắt sợi thuốc lá mới và tối ưu hóa quy trình kiểm soát độ ẩm. Sau 6 tháng, lượng thất thoát sợi thuốc lá đã giảm 50%, giúp tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu và nâng cao hiệu quả vận hành mà không cần đầu tư vào các hệ thống ERP phức tạp.
4. Ngành chế biến thực phẩm: Tối ưu hóa kiểm soát hao hụt nguyên liệu và nhân công
Trong ngành công nghiệp chế biến kẹo, hao hụt nguyên liệu trong quá trình cắt và đóng gói là một vấn đề nhức nhối. Một công ty sản xuất kẹo hàng đầu với doanh thu hàng năm lên đến 55 triệu USD đã phát hiện ra rằng tỷ lệ hao hụt nguyên liệu lên tới 3,5% do quy trình sản xuất chưa được tối ưu hóa.
Sau khi áp dụng MFCA, công ty đã tập trung cải tiến hệ thống cắt và kiểm soát nhiệt độ trong sản xuất. Kết quả đạt được rất ấn tượng: tổng hao hụt nguyên liệu giảm 30% trong vòng một năm, đồng thời giảm 20% nhân sự trong dây chuyền sản xuất, giúp tối ưu hóa hiệu suất lao động mà không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
5. Công nghiệp nhựa: Dữ liệu MFCA thay đổi tư duy quản lý chi phí sản xuất
Ban đầu, khi một doanh nghiệp sản xuất nhựa được tư vấn triển khai MFCA, CEO của họ không tin rằng tổn thất nguyên liệu là đáng kể. Tuy nhiên, khi dữ liệu MFCA được trình bày, thực tế gây sốc đã xuất hiện: tỷ lệ lãng phí nguyên liệu lên đến 10% do quy trình sản xuất chưa được tối ưu hóa.
Nhờ ứng dụng MFCA kết hợp với 5S Kaizen và PDCA, công ty đã nhanh chóng xác định các điểm thất thoát lớn nhất, cải tiến công nghệ ép phun và nâng cao tỷ lệ tái chế nhựa phế phẩm. Chỉ trong một thời gian ngắn, công ty đã cắt giảm đáng kể chi phí nguyên vật liệu, tăng hiệu suất sử dụng nguyên liệu tái chế và tối ưu hóa vận hành, tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.

MFCA – Công cụ không thể thiếu cho ngành công nghiệp hiện đại hóa
MFCA không chỉ giúp doanh nghiệp định lượng chính xác tổn thất nguyên vật liệu mà còn cung cấp một cách tiếp cận chiến lược để cải tiến quy trình, cắt giảm chi phí và nâng cao hiệu suất sản xuất. Khi kết hợp với các công cụ Lean như Value Stream Mapping (VSM), 5S Kaizen và PDCA, MFCA trở thành một công cụ mạnh mẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình một cách toàn diện.
Trong bối cảnh các doanh nghiệp công nghiệp phải đối mặt với những yêu cầu ngày càng khắt khe về chi phí, năng suất và tính bền vững, MFCA chính là “chìa khóa vàng” giúp họ biến lãng phí thành lợi nhuận, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng tiêu chuẩn sản xuất hiện đại.
Nguyễn Thanh Đức – PM, IMT