Ngày càng nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam chủ động thực hiện khảo sát nhân sự để lắng nghe đội ngũ. Nhưng một thách thức lớn vẫn còn đó: Sau khi thu được hàng trăm phản hồi, bảng biểu và thống kê – thì bước tiếp theo là gì?
Giá trị của khảo sát không nằm ở dữ liệu thu thập được. Thay vào đó, giá trị thực sự nằm ở khả năng chuyển hóa dữ liệu ấy thành thay đổi thực chất. Một khảo sát tốt là điểm khởi đầu – chứ không phải kết thúc – của một chu trình cải tiến có chủ đích.
Khảo sát nhân sự đang trở thành một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp lắng nghe đội ngũ và thích ứng với bối cảnh làm việc đầy biến động. Báo cáo State of the Global workplace 2025 của Gallup ghi nhận: chỉ 21% nhân viên trên toàn thế giới cảm thấy gắn bó với tổ chức trong năm 2024. Đây là mức thấp nhất trong suốt 12 năm qua. Đáng chú ý, nhóm quản lý là đối tượng có mức giảm gắn kết lớn nhất. Đây là một hồi chuông cảnh báo cho các doanh nghiệp đang đối mặt với sa thải thầm lặng, hiệu suất suy giảm và văn hóa nội bộ rạn nứt.
4 năng lực cốt lõi để khai thác hiệu quả khảo sát nhân sự
Nhiều tổ chức gặp khó khi kết nối kết quả khảo sát với hành động cụ thể. Lý do không nằm ở việc thiếu dữ liệu, mà là thiếu công cụ và phương pháp. Điều này khiến việc phân tích và vận dụng dữ liệu thiếu hệ thống.
1. Chuẩn hóa & phân tầng dữ liệu – Nhìn thấy vấn đề đúng chỗ
Thách thức: Dữ liệu rời rạc, thiếu cấu trúc khiến việc phân tích dễ sai lệch.
Giải pháp: Thiết kế khảo sát có cấu trúc phân tầng rõ ràng (theo cấp bậc, thâm niên, phòng ban…). Sau đó, dữ liệu được chuẩn hóa, làm sạch, sẵn sàng cho các phân tích chiều sâu.
2. Kết hợp phân tích định lượng & định tính – Hiểu đúng ngữ cảnh
Thách thức: Phần lớn khảo sát chỉ dừng ở thống kê cơ bản, thiếu chiều sâu và độ tin cậy, không đủ cơ sở để đưa ra kết luận chính xác..
Giải pháp: Bên cạnh thống kê mô tả, sử dụng các kỹ thuật nghiên cứu chuyên sâu như Cronbach’s Alpha, EFA, phân tích tương quan, phân loại nhóm, ANOVA… Đồng thời, phản hồi mở được mã hóa thành các chủ đề để soi chiếu với dữ liệu định lượng, giúp khám phá nguyên nhân gốc rễ thay vì chỉ nhìn bề mặt.
3. Phân tích phản hồi mở – Nghe rõ tiếng nói nhân viên
Thách thức: Dữ liệu mở thường bị bỏ qua vì khó tổng hợp, thiếu hệ thống.
Giải pháp: Áp dụng phân tích chủ đề và đo lường mức độ tích cực – tiêu cực của phản hồi mở. Khi cần, tiến hành phỏng vấn định tính để làm rõ những mâu thuẫn hoặc điểm “mù” trong dữ liệu. Đây là bước giúp tổ chức hiểu sâu hơn về trải nghiệm thật sự của người lao động.
4. Ưu tiên đúng hành động – Kết nối với chiến lược
Thách thức: Biết vấn đề nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Giải pháp: Xây dựng lộ trình hành động thực tế, chia thành 3 nhóm ưu tiên: Quick win – Trung hạn – Dài hạn. Mỗi hành động đều gắn với nguồn lực, văn hóa và mục tiêu chiến lược. Nhờ vậy, khảo sát nhân sự thực sự tạo ra thay đổi trong quản trị và vận hành.
Quan sát của IMT qua các dự án khảo sát doanh nghiệp tại Việt Nam:
Những điểm khác biệt quan trọng (như mức độ gắn kết thấp ở nhóm nhân sự mới hoặc cấp trung) sẽ không hiện rõ nếu chỉ nhìn dữ liệu tổng. Khi được phân tầng và kiểm định kỹ lưỡng, các khác biệt mang ý nghĩa thống kê dần lộ diện. Kết hợp phản hồi mở và phỏng vấn định tính giúp xác định nguyên nhân sâu xa, từ đó xây dựng lộ trình cải tiến sát với năng lực và văn hóa nội bộ – thay vì chỉ dừng lại ở những khuyến nghị lý thuyết.
Khi nào doanh nghiệp nên tự thực hiện khảo sát nhân sự, khi nào cần chuyên gia đồng hành?
Doanh nghiệp hoàn toàn có thể tự thực hiện các khảo sát đơn giản. Ví dụ, đánh giá nhanh sau một sự kiện/chính sách mới hoặc thăm dò ý kiến nội bộ nếu có sẵn công cụ và mục tiêu rõ ràng.
Tuy nhiên, với các khảo sát chiến lược – như khảo sát văn hóa doanh nghiệp, mức độ gắn kết, an toàn tâm lý hay khảo sát giữ chân nhân sự – việc có một đối tác chuyên môn sẽ giúp đảm bảo:
- Mục tiêu khảo sát được xác định đúng và gắn với chiến lược tổ chức
- Thiết kế bộ công cụ phù hợp văn hóa và khả năng phân tích
- Phân tích dữ liệu chuyên sâu, diễn giải rõ ràng insight
- Khuyến nghị hành động cụ thể, khả thi, đo lường được hiệu quả
Nhìn chung, dù lựa chọn tự làm hay đồng hành cùng chuyên gia, điều quan trọng là tổ chức cần xác định rõ mục tiêu. Họ cũng cần có năng lực xử lý dữ liệu một cách bài bản. Khảo sát nhân sự không phải để “chấm điểm” đội ngũ – mà là cách để lắng nghe, hiểu rõ và dẫn dắt sự thay đổi bền vững.
IMT đã đồng hành triển khai khảo sát nhân sự cùng với: Viettel Group, NDA Group, Golden Gate Group, Thien Long Group,…
Cùng IMT tham gia vào hành trình cải thiện môi trường làm việc tại Việt Nam với các khảo sát nhân sự mang tính thực chất. Đăng ký nhận báo riêng cho doanh nghiệp về an toàn tâm lý qua email info@imt.vn hoặc đóng góp ý kiến của mình về chủ đề này tại: https://www.imt.vn/khao-sat-an-toan-tam-ly/